Tạp chí của Mỹ – Rolling Stone đã phát hành một số báo đặc biệt bao gồm 500 bài hát hay nhất thế giới mọi thời đại (phát hành vào năm 2004). Danh sách được lựa chọn với sự bầu chọn của 172 nhạc sĩ và nhà phê bình âm nhạc. Đa số các bài hát là đến từ Mỹ và Anh, chỉ có duy nhất 1 bài là không viết bằng tiếng Anh và phần lớn bài hát trong danh sách nằm trong thập niên 1960.
Năm 2010, tạp chí Rolling Stone đã cập nhật danh sách này, với sự xuất hiện của các bài trong thập niên 2000 nhưng toàn bộ top 25 vẫn không thay đổi.
Và bài hát dẫn đầu trong danh sách này là Like a Rolling Stone của Bob Dylan.
Bài hát hay nhất thế giới mọi thời đại – Like a Rolling Stone
“Like a Rolling Stone” là một ca khúc được viết năm 1965 bởi ca sĩ – nhạc sĩ người Mỹ Bob Dylan. Lời bài hát mang tính khiêu khích bắt nguồn từ một đoạn chép tay mà Dylan viết vào tháng 6 năm 1965, khi ông trở về từ một chuyến lưu diễn dài hơi của mình mang tên Bob Dylan UK Tour 1965.
Sau khi lời bài hát được chỉnh sửa nhiều, cô đọng thành 4 đoạn ngắn và 1 đoạn điệp khúc, Like a Rolling Stone đã được thu âm vài tuần sau đó và đưa vào album thứ tư của Dylan là Highway 61 Revisited. Trong suốt 2 ngày thu âm, Dylan đã cố gắng tìm hiểu đúng bản chất của ca khúc này, ban đầu được viết với nhịp 3/4 nhưng lại không thành công.
Bước đột phá
Ông đã tạo ra một bước đột phá khi thử nghiệm nó với thể loại rock, và nhạc công rock mới Al Kooper chơi đàn organ để tạo ra những đoạn nhạc ngắn mang chất country. Tuy nhiên, Columbia Records đã không hài lòng khi cả 2 ca khúc thuộc 2 định dạng kéo dài hơn 6 phút và mang quá nhiều âm thanh điện tử, nên hãng đã băn khoăn khi phát hành đĩa đơn.
Chỉ trong vòng 1 tháng sau khi bản sao của ca khúc bị rò rỉ tại một số club âm nhạc và các DJ có ảnh hưởng ở các câu lạc bộ này đã cho rằng ca khúc sẽ được phát hành ra đĩa đơn. Các đài phát thanh đã rất miễn cưỡng khi phát một bản nhạc dài, nhưng “Like a Rolling Stone” đã đạt vị trí số 2 trên bảng xếp hạng ở Mỹ và trở thành một bản hit toàn cầu.
Ca khúc được mô tả là cuộc cách mạng trong việc tổng hợp các thể loại âm nhạc khác nhau, sự trẻ trung, một chút đùa cợt trong giọng hát của Dylan, và sự thẳng thắn khi đặt ra câu hỏi trong điệp khúc: “How does it feel?” (tạm dịch: Cảm giác thế nào nhỉ?). “Like a Rolling Stone” đã làm thay đổi cả sự nghiệp của Bob Dylan và ngày nay nó được xem là 1 trong những tác phẩm có ảnh hưởng lớn nhất thời hậu chiến và từ đó nó được phát không chỉ về mặt âm nhạc thương mại, mà còn được phát trong những sự kiện văn hóa quan trọng nhằm nâng cao hình tượng của Dylan.
Chủ đề của Like a Rolling Stone
Không giống như những hit thông thường trên các bảng xếp hạng vào thời điểm ấy, lời bài hát “Like a Rolling Stone” không nói về tình yêu, mà bày tỏ sự bất mãn và mong muốn trả thù. Oliver Trager mô tả lời bài hát là “lời chế nhạo của Dylan về 1 người phụ nữ đã hết thời và phải tự chống đỡ trong một thế giới thù địch và xa lạ“.
Người mà bài hát nhắm tới, Miss Lonely (Quý cô đơn độc), đã có mọi thứ thật dễ dàng, cô ấy học tại những trường tốt nhất và có những người bạn thượng lưu, nhưng bây giờ hoàn cảnh của cô ấy thật sự khó khăn, cô ấy không có bất kỳ trải nghiệm ý nghĩa nào để rèn luyện nhân cách của mình. Câu hát mở đầu đưa ra những hình ảnh trước đây của cô gái:
Once upon a time you dressed so fine (Đã có một thời gian em ăn mặc rất đẹp)
Threw the bums a dime in your prime, didn’t you? (Ném mấy đồng lẻ trong túi vào những kẻ ăn xin, phải không em?)
Và đoạn đầu kết thúc với những câu mô tả hoàn cảnh hiện tại của cô gái ấy:
Now you don’t talk so loud (Bây giờ em không còn dám nói chuyện quá lớn)
Now you don’t seem so proud (Bây giờ em không còn dám quá tự hào)
About having to be scrounging your next meal (Về việc sẽ phải đi xin ăn cho bữa tiếp theo)
Ý nghĩa khác
Mặc dù mang tính đả kích lớn, bài hát cũng tỏ lòng thương hại đối với “Quý cô đơn độc”, đó là niềm vui và sự tự do khi mất tất cả. Jann Wenner đã nhận xét: “Tất cả mọi thứ đã biến mất. Bạn là chính bạn, bây giờ bạn đã tự do… Bạn đang bất lực và bây giờ bạn không còn gì để mất. Và bạn vô hình- không có bí mật nào- đó là sự giải thoát. Bạn không còn cảm giác sợ hãi nữa“. Đoạn cuối cùng kết thúc với 2 câu:
When you ain’t got nothing, you got nothing to lose (Khi em chẳng có gì, thì em cũng không còn gì để mất)
You’re invisible now, you got no secrets to conceal (Em bây giờ vô hình, em không còn bí mật nào để che giấu)
Đoạn điệp khúc lặp đi lặp lại 1 chủ đề
How does it feel (Cảm giác thế nào nhỉ)
How does it feel (Cảm giác thế nào nhỉ)
To be on your own (Khi phải sống một mình)
With no direction home (Khi không biết đâu là nhà)
Like a complete unknown (Như một kẻ hoàn toàn vô danh)
Like a rolling stone (Như một hòn đá lăn)
Với một phong cách hài hước, Dylan đã nhận xét về quan điểm của “Like a Rolling Stone” tại một cuộc họp báo ở đài truyền hình và phát thanh KQED vào ngày 3/12/1965. Một phóng viên đã hỏi Dylan về việc giữ lập trường trong ca khúc về một cô gái, người đó hỏi rằng “Anh có muốn thay đổi cuộc sống của họ không? Hay anh muốn chỉ ra sự sai lầm trên con đường của họ?” Dylan cười và trả lời: “Tôi muốn chọc tức họ.”
Xem thêm: How You Like That – MV có lượt xem công chiếu trực tiếp cao nhất thế giới
Các phiên bản của bài hát hay nhất thế giới
Nhiều nghệ sĩ đã hát lại “bài hát hay nhất thế giới mọi thời đại”, bao gồm Johnny Thunders, The Four Seasons, The Rascals, Judy Collins, Johnny Winter, The Rolling Stones, Spirit, Cher Michael Bolton, The Creation, John Mellencamp, The Wailers, và Green Day.
Nhạc công guitar Jimi Hendrix, biểu diễn cùng The Jimi Hendrix Experience, đã thu âm 1 phiên bản trực tiếp tại Monterey Pop Festival. Hendrix là một fan cứng cuồng nhiệt của Bob Dylan, và nhất là ca khúc “Like a Rolling Stone”.
Bài hát cũng đã được hát lại với nhiều ngôn ngữ khác nhau. Hugues Aufray hát ca khúc này bằng tiếng Pháp (“Comme Des Pierres Qui Roulent” (Aufray Trans Dylan, 1995)), nghệ sĩ người Áo Wolfgang Ambros cũng có một phiên bản Áo-Đức “Allan Wia a Stan” trong album 1978 Wie Im Schlaf đạt vị trí số 8 trên bảng xếp hạng ở Áo trong 8 tuần.
Nhóm nhạc Đức Bap hát phiên bản mang tên “Wie ‘ne Stein” trong album Vun drinne noh drusse và Lars Winnerbäck biểu diễn ca khúc bằng tiếng Do Thái có tên “Som en hemlös själ”, nghĩa là “Như một linh hồn vô gia cư”. Articolo 31 thu âm 1 phiên bản mang tên “Come una Pietra Scalciata” (nghĩa là “Như một hòn đá bắt đầu”) trong album năm 1998 của họ có tên Nessuno. Phiên bản này là 1 ca khúc hip-hop trong đó có lồng vào nhiều giọng nói của các cô gái chen vào, các đoạn rap và có cả DJ. Phiên bản này chỉ có duy nhất 3 đoạn và dài 4,5 phút.
Lời bài hát Like a Rolling Stone
Once upon a time you dressed so fine
Threw the bums a dime in your prime, didn’t you?
People call say ‘beware doll, you’re bound to fall’
You thought they were all kidding you
You used to laugh about
Everybody that was hanging out
Now you don’t talk so loud
Now you don’t seem so proud
About having to be scrounging your next meal
How does it feel, how does it feel?
To be without a home
Like a complete unknown, like a rolling stone
Ahh you’ve gone to the finest schools, alright Miss Lonely
But you know you only used to get juiced in it
Nobody’s ever taught you how to live out on the street
And now you’re gonna have to get used to it
You say you never compromise
With the mystery tramp, but now you realize
He’s not selling any alibis
As you stare into the vacuum of his eyes
And say do you want to make a deal?
How does it feel, how does it feel?
To be on your own, with no direction home
A complete unknown, like a rolling stone
Ah you never turned around to see the frowns
On the jugglers and the clowns when they all did tricks for you
You never understood that it ain’t no good
You shouldn’t let other people get your kicks for you
You used to ride on a chrome horse with your diplomat
Who carried on his shoulder a Siamese cat
Ain’t it hard when you discovered that
He really wasn’t where it’s at
After he took from you everything he could steal
How does it feel, how does it feel?
To have on your own, with no direction home
Like a complete unknown, like a rolling stone
Ahh princess on a steeple and all the pretty people
They’re all drinking, thinking that they’ve got it made
Exchanging all precious gifts
But you better take your diamond ring, you better pawn it babe
You used to be so amused
At Napoleon in rags and the language that he used
Go to him he calls you, you can’t refuse
When you ain’t got nothing, you got nothing to lose
You’re invisible now, you’ve got no secrets to conceal
How does it feel, ah how does it feel?
To be on your own, with no direction home
Like a complete unknown, like a rolling stone