Nhật Bản giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 – 1939) chia làm 2 giai đoạn:
I.Nhật Bản sau chiến tranh thế giới thứ nhất 1918 – 1929
1.Kinh tế
– Nhật Bản là nước thu nhiều lợi nhuận đứng thứ hai thế giới sau Chiến tranh thế giới thứ nhất.
– Trong những năm đầu (1914 – 1919), sản lượng công nghiệp tăng 5 lần, sản xuất phát triển, hàng hóa xuất khẩu ra các thị trường châu Á.
– Nền nông nghiệp không có gì thay đổi, giá gạo tăng, đời sống nhân dân khó khăn.
– Năm 1927 Nhật lâm vào khủng hoảng tài chính, chấm dứt sự phục hồi của kinh tế Nhật.
2.Xã hội
– Đời sống khó khăn, các cuộc đấu tranh bùng nổ.
– Năm 1928 diễn ra vụ “bạo động lúa gạo”. Phong trào đấu tranh của công nhân cũng diễn ra sôi nổi.
– Đảng Cộng sản Nhật ra đời (7/1922) trở thành lực lượng lãnh đạo phong trào công nhân.
II.Nhật Bản trong những năm 1929 – 1939
1.Hoàn cảnh
– Nền kinh tế Nhật bản bị thiệt hại nặng nề do cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 – 1933.
– Công nghiệp giảm 32%; ngoại thương giảm 80%, 3 triệu người thất nghiệp.
– Cuộc đấu tranh của công nhân, nông dân diễn ra quyết liệt.
2.Biện pháp
Để thoát khỏi khủng hoảng kinh tế và giải quyết khó khăn về nguyên liệu và thị trường, Chính phủ Nhật Bản cho tăng cường chính sách quân sự hóa và gây chiến tranh xâm lược, bành trướng ra bên ngoài:
– Nhật Bản chiếm Trung Quốc, sau đó là châu Á và toàn thế giới.
– Hình thành lò lửa chiến tranh ở châu Á – Thái Bình Dương.
– Trong thập niên 30, thiết lập chế độ phát xít, sử dụng bộ máy quân sự và cảnh sát của chế độ quân chủ.
3.Phong trào đấu tranh chống phát xít của nhân dân Nhật Bản
– Trong những năm 1929 – 1939, cuộc đấu tranh của nhân dân Nhật Bản mà hạt nhân lãnh đạo là Đảng cộng sản, đã diễn ra dưới nhiều hình thức nhằm chống lại quá trình phát xít hòa ở nước này.
– Cuộc đấu tranh không những lan rộng trong các tầng lớp nhân dân mà còn lôi cuốn cả binh lính và sĩ quan Nhật tham gia.
– Kết quả: cuộc đấu tranh thất bại nhưng đã góp phần làm chậm lại quá trình phát xít ở Nhật.