Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 đến 1933 gây nên nhiều tác động nghiêm trọng và ảnh hưởng nặng nề đến sự phát triển của các khu vực. Vậy nguyên nhân, diễn biến, đặc điểm, nội dung và hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 đến 1933 là gì?
Nguyên nhân cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 đến 1933
Cuộc đại khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933 bắt nguồn từ các nước tư bản với sự chạy đua sản xuất hàng loạt hàng hóa số lượng lớn, mong đạt lợi luận khổng lồ. Từ đó, người dân không tiêu thụ hết dẫn tới thừa ế hàng hóa tràn lan. Tạo nên sự mất cân bằng về cung cầu, tiền mất giá, kinh tế đi xuống trầm trọng. Đồng thời làm các mối quan hệ giữa các nước xấu đi, nhiều mâu thuẫn và tranh chấp quyền lợi.
Về bản chất, cuộc khủng hoảng này xảy ra bởi các nước tư bản chạy theo lợi nhuận, vì thế sản xuất hàng hóa một cách ồ ạt. Tuy nhiên, sức mua của người dân lại giảm sút vì quần chúng quá nghèo khổ. Đây được xem là cuộc khủng hoảng sản xuất thừa. Trái ngược với cuộc khủng hoảng 1919 – 1924 được xem là cuộc khủng hoảng thiếu.
Cuộc khủng hoảng này đã phản ánh chính xác những mâu thuẫn sâu sắc trong nội bộ phe đế quốc cũng như những căn bệnh của chủ nghĩa tư bản. Đây cũng là những điều mà hệ thống Véc-xai Oa-sinh-tơn không thể giải quyết nổi.
Diễn biến cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 đến 1933
Vào tháng 09/1929, cuộc khủng hoảng kinh tế bắt đầu bùng nổ bắt nguồn từ nước Mỹ (đây là nước tư bản phát triển nhất thời điểm đấy). Do vậy, đây cũng là khủng hoảng lớn nhất thời điểm đó với sức tàn phá nặng nề khiến cho kinh tế nước Mỹ kiệt quệ, công nhân thất nghiệp, các cơ sở sản xuất phải đóng cửa. Lạm phát cao người dân khốn khổ, nghèo đói.
Nước Mỹ chạy đua ồ ạt sản xuất các mặt hàng nhưng khó tiêu thụ, ế hàng tràn lan. Sản lượng công nghiệp bị giảm sút 50% vì trì trệ với gang thép giảm 75%, ôtô giảm 90%. Hàng loại xí nghiệp lớn phá sản, nông dân thất thu nghèo khổ.
Cuộc khủng hoảng này cũng ảnh hưởng đến hàng loạt các nước tư bản khác. Hàng loạt các nước Anh, Pháp cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Pháp kéo dài khủng hoảng từ 1930 – 1936 với công nghiệp giảm 30%, nông nghiệp 40%, thu nhập quốc dân giảm 30%. Bên cạnh đó thì ở Anh, sản lượng gang năm 1931 cũng giảm sụt 50% , thép sụt gần 50% , thương nghiệp sụt giảm nặng nề 60%. Nước Đức, đến năm 1930, sản lượng công nghiệp cũng giảm nghiêm trọng 77%. Không những thế, các nước Ba Lan, Ý, Ru-ma-ni, Nhật, … đều có những khủng hoảng kinh tế.
Các nhà tư bản lựa chọn giải pháp thà đổ hàng, tiêu hủy chứ không bán giá rẻ hạn chế lạm phát vẫn không ăn thua. Tư bản đánh sưu thuế tăng cao để bù lỗ càng khiến nhân dân lầm than, oán thán.
Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 đến 1933 ở Mỹ
Trong giai đoạn khủng hoảng Mỹ là nước có tốc độ lạm phát và tiến trình khủng hoảng nặng nề. Tính năm 1933 có tới 17 triệu người thất nghiệp, các công ty, xí nghiệp phá sản, nông dân phải bỏ ruộng vườn tha phương. Bạo loạn diễn ra khắp nơi để giành sự sống. Năm 1930 có cuộc biểu tình của 2 vạn công nhân, 1929-1933 có cuộc bãi công của hơn 3 triệu công nhân.
Đặc điểm cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 đến 1933
Cuộc khủng hoảng kinh tế tầm thế giới thực chất là sự tham lam, tàn độc của đế quốc và thực dân. Dẫn tới cảnh người dân khốn cùng, điêu đứng rồi buộc phải nổi dậy đấu tranh giành lại cuộc sống. Từ đó khiến cho mâu thuẫn trong nội bộ quốc gia và giữa các nước bùng cháy, khởi nguồn cho cuộc chiến tranh thế giới mới.
Cuộc khủng hoảng kéo dài tận 4 năm và để lại nhiều hậu quả tàn phá đất nước và kinh tế nặng nề. Sau đó các nước phải mất nhiều năm cố gắng để phục hồi mọi thứ.
Ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 đến 1933
Khủng hoảng kinh tế kéo dài nhiều năm ở tất cả các mặt dẫn tới sự tiêu điều của cả đất nước. Các nước tư bản nội bộ lục đục và sục sôi nảy sinh nhiều ý đồ xấu để giúp kinh tế phục hồi và phát triển hơn.
Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 đến 1933 khiến mâu thuẫn giữa giai cấp tư bản và vô sản, giữa người nông dân và địa chủ cực kỳ gay gắt. Vì thế đã dẫn tới cao trào cách mạng, bọn tư bản đàn áp khốc liệt nên người dân kịch liệt chống đối. Các cuộc bạo loạn xảy ra khắp nơi.
Đồng thời, khủng hoảng kinh tế cũng làm cho mâu thuẫn giữa các nước đế quốc căng thẳng về nhằm nhò tài nguyên, đất đai và tài sản của nhau. Các nước đế quốc tích cực đẩy mạnh chuẩn bị chiến tranh chia lại thế giới. Đây là ngòi nổ châm bùng lên ngọn lửa chiến tranh thế giới thứ hai.
Trong bối cảnh đó, Anh, Pháp tích thực hiện cải cách kinh tế, xã hội. Đức, I-ta-li-a, Nhật Bản tiến hành phát xít hóa chế độ cai trị và phát động chiến tranh.
Nước Việt Nam bị ảnh hưởng nặng nề vì bọn thực dân tăng cường bóc lột nhân dân, tăng sưu thuế, cướp bóc, chèn áp khiến kinh tế trở nên kiệt quệ. Pháp rút vốn đầu tư ở Đông Dương về nên sản xuất ở Việt Nam đình trệ, ruộng đất bỏ hoang. Đời sống nhân dân lâm vào cảnh khốn cảnh.
Hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 đến 1933
Thời kỳ khủng hoảng kinh tế thừa 1929 – 1933 đã khiến đời sống nhân dân cực khổ. Đặc biệt ảnh hưởng đến nạn thất nghiệp, tiền lương bị giảm sút đáng kể, nhân dân nổi dậy đấu tranh.
Thứ nhất là nạn thất nghiệp
Năm 1933 ở nước Mỹ có 17 triệu người thất nghiệp, cùng với vô số nông dân bị phá sản và phải bỏ ruộng vườn đi ra thành phố sống lang thang. Năm 1931 ở nước Anh có 3 triệu người thất nghiệp. Các nước tư bản khác cũng xảy ra những tình trạng tương tự…
Thứ hai là tiền lương giảm xuống nhiều
Lương công nhân công nghiệp ở nước Mỹ chỉ còn 56 % . Tai nước Anh thì lương giảm còn 66%. Tại nước Pháp thì lương giảm từ 30 đến 40% . Bên cạnh đó, giá đồng bạc sụt xuống làm cho tiền lương thực tế giảm sút rất nhiều. Mức sống của nông dân cũng giảm 2,7 lần ở Pháp, nhiều người dân phá sản. Chính vì vậy mà đời sống của nhân dân lao động rất khổ cực. Năm 1931 chỉ riêng thành phố Niu-ooc của Mĩ đã có hàng nghìn người chết đói.
Thứ ba là các cuộc đấu tranh của người dân
Công nhân và nhân dân lao động đã nổi dậy để đấu tranh bởi cuộc sống quá cực khổ bị đẩy đến đường cùng. Năm 1930 ở Mỹ đã có 2 vạn công nhân thị uy. Bên cạnh đó, từ năm 1929-1933, có 3 triệu rưỡi công nhân tham gia bãi công. Còn với nước Đức, năm 1930 cũng có 15 vạn công nhân bãi công, và năm 1933 lại có 35 vạn công nhân mỏ bãi công.
Ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế thế giới (1929-1933) đối với Việt Nam